De zomer is begonnen! Dit is niet alleen aan de temperaturen te merken, maar ook aan de dieren en planten: alle zomergasten, zoals bijvoorbeeld de Gierzwaluw en de Wielewaal zijn weer terug in het land, 's nachts hoor je de luide roep van tientallen kikkers en de lentebloeiers onder de planten maken plaats voor zomerbloeiers zoals de Kattenstaart, Boerenwormkruid en de Gewone dophei. Door de relatief koude en natte aprilmaand is de natuur ongeveer twee weken later dan vorig jaar, maar vijf dagen vroeger dan in de periode 1940 tot 1986 (de periode die De Natuurkalender als normaal beschouwt). Zulke schommelingen in de tijdsperiode waarin de natuur overgaat op het volgende seizoen zijn normaal en voor de meeste inheemse soorten geen probleem. Iedere soort heeft wel een strategie om zich aan te passen aan de weersomstandigheden. Zo is het Oranjetipje dit jaar bijvoorbeeld langer in zijn pop blijven zitten door het koude, natte weer en kwam de vlinder pas naar buiten toen de temperaturen opliepen en er meer zon tevoorschijn kwam. Zulke dingen zijn voor mij het bewijs dat de natuur super slim in elkaar zit en dat wij mensen hier vaak nog een puntje aan kunnen zuigen!
Natuur in de Media
Het blijft mijn favoriete voorbeeld van hoe raar, onlogisch en zelfs onwettig het natuurbeheer in ons land kan zijn: de manier waarop wij met het Wilde zwijn omgaan. Een tijdje terug las ik in het Brabants Dagblad een artikel met als titel "Staten: zwijnen met grof geschut uitroeien".
De statenmeerderheid van VVD, CDA en PVV in Brabant eist dat de ongeveer 70 wilde zwijnen in het Leenderbos met grof geschut volledig worden uitgeroeid. Dit omdat ze schadelijk zijn voor boeren en een gevaar vormen voor de verkeersveiligheid. Met "grof geschut" wordt hier verwezen naar de, tot nu toe, verboden inzet van restlichtkijkers waarmee de zwijnen sneller gezien worden en er ook op avonden zonder volle maan gejaagd kan worden.
Zoals jullie wel verwachten, ben ik fel tegen het "uitroeien" van de zwijnen. In de eerste plaats omdat het beleid omtrent deze beesten onlogisch en onuitvoerbaar is: de overheid heeft besloten dat alleen op de Veluwe en op de Mijnweg in Limburg wilde zwijnen mogen voorkomen. Daarbuiten wordt een zognaamde "nulstand" gehandhaafd, zijn ze vogelvrij en mogen ze afgeschoten worden. Dit idee is onlogisch omdat je niet kunt voorkomen dat wilde zwijnen zich ook buiten deze twee natuurgebieden gaan vestigen. Over het algemeen kunnen die beesten namelijk geen bordjes lezen waarop staat "verboden voor wilde zwijnen"... Daarnaast is het onlogisch omdat het Wild zwijn nu eenmaal een inheemse soort is, al sinds mensenheugenis in Nederland voorkomt, zich bijna overal kan handhaven en daarom (naar mijn mening) het recht heeft om in heel Nederland rond te lopen. Het idee is onuitvoerbaar omdat je niet alle wilde zwijnen buiten de twee aangewezen natuurgebieden kunt afschieten. Er zullen altijd dieren blijven rondlopen.
Een andere reden waarom ik tegen het uitroeien ben, is dat het een overtreding van de Flora- en faunawet is. Volgens deze wet mag pas tot jacht overgegaan worden wanneer alle andere denkbare maatregelen genomen zijn, maar geen effect hebben gehad. Voorbeelden van zulke maatregelen zijn het plaatsen van rasters of afschrikmiddelen langs wegen en landbouwgrond, het aanleggen van oversteekplaatsen en het creëren van aantrekkelijk leefgebied voor de zwijnen, zodat ze daar gaan "wonen". Provinciale Staten is echter meteen overgegaan op jacht en heeft, volgens het artikel uit het Brabants Dagblad, onder andere een voorstel tot het inrichten van leefgebied voor de zwijnen meteen afgewezen.
Tot slot ben ik tegen het uitroeien van de zwijnen omdat de boeren gewoon compensatie krijgen voor de door de zwijnen vernielde gewassen, net zoals ze dat krijgen wanneer een deel van de oogst mislukt is door andere natuurlijke oorzaken zoals te droge of te natte omstandigheden. Wij moeten zo nodig wegen en landbouwgronden zo dicht bij of door natuurgebieden leggen, daar kunnen die zwijnen niks aan doen!
Natuurmo(nu)ment
Tijdens het Hemelvaartweekend gaan we standaard ieder jaar met de hele familie op vakantie naar de Ardennen. Zo ook dit jaar. Bij een wandeling door de bossen zag ik ineens een wel heel glad en kronkelig stokje op de grond liggen. Mijn tante ging er bijna op staan en toen zag ik dat het stokje ook kon bewegen. Het bleek een Hazelworm te zijn.
Hazelworm
Vanwege zijn uiterlijk zou je denken dat het een slangensoort is. Maar niets is minder waar: de Hazelworm is een hagedis. Hij heeft alleen geen poten. De soort komt ook in Nederland voor, maar veel minder algemeen en je hebt geluk als je er hier eentje ziet. Voor mij was het ook mijn eerste levende exemplaar.
Soorten in Beeld
De meeste vogels in Nederland zijn saai van kleur: bruin, grijs, grijsblauw, zwart, wit en soms een beetje geel of groen. Een uitzondering hierop is het mannetje van de Wielewaal (Oriolus oriolus). Deze fel gekleurde vogel verblijft alleen tijdens de zomer in ons land en wordt steeds zeldzamer. Het vrouwtje Wielewaal is minder opvallend van kleur en meer groenig dan het mannetje. Zowel het mannetje als het vrouwtje worden maximaal 25 centimeter lang.
Mannetjes Wielewaal
De vogel is goed te herkennen aan zijn typische jodelzang. Klik hier om het geluid van de Wielewaal te horen (muzieknoot rechts in beeld). In de Loonse en Drunense Duinen kun je hem met een beetje geluk ook horen. Vorige week heb ik hem gehoord in het bos vlakbij kampeerboerderij de Mussenburg. Ondanks zijn felle verenkleed is de Wielewaal erg moeilijk te zien. De soort leeft hoog in de boomtoppen en vliegt hoog en razendsnel.
Wielewalen overwinteren in tropisch Afrika en komen in mei in ons land aan om hier te broeden. Het nest wordt in de vork van een boom gemaakt waarbij het vrouwtje grashalmen en boomschors tot een stevig bouwwerk vlecht. Het broedproces bij deze vogel is een echte familieaangelegenheid: de jongen van vorig jaar helpen bij het uitbroeden en groot brengen van jongen van de nieuwe generatie.
In Nederland broeden ongeveer 4000 tot 5000 paren wielewalen, verspreid over het land. In de periode 1979-1985 waren dit er nog tussen de 7000 en 10.000. Opvallend is dat de vogels de bossen op de hogere zandgronden in het zuiden massaal verlaten en naar de populierenbossen in het noorden trekken. Onderstaand kaartje laat de verspreiding van de Wielewaal in Nederland zien.
Omdat de Wielewaal in ons land in de periode voor 1950 nog een algemene bosvogel was en het aantal nu blijft afnemen, staat de vogel als kwetsbaar op de Nederlandse Rode Lijst.
Ecologe in spé
Zoals ik in het vorige bericht vertelde, zijn we op het werk nu vooral bezig met vleermuisinventarisaties. Dit betekent veel 's avonds werken en minder tijd om rapportages en ander papierwerk af te ronden, maar zorgt ook vaak voor verrassende ontmoetingen met vleermuizen en andere nachtdieren. Zo gingen we vorige week op een landgoed in Wassenaar vleermuizen tellen. Voor de zekerheid brachten we een bezoek aan de zolder van het landhuis omdat we wisten dat hier in de winter Grootoorvleermuizen hun verblijfplaats hadden. En ja hoor, daar hingen ze dan, met zijn 23en op een donzig kluitje bij elkaar. Alle oortjes stonden recht overeind en hun kraaloogjes schoten alle kanten op om te ontdekken wat voor vreemde wezens hun territorium binnen waren gedrongen. Toen we net iets te lang naar hun zin de zaklamp op hun gezichtjes hadden geschenen, spreidden ze hun vleugels en cirkelden om ons heen om ergens anders weer een donkere rustplaats te vinden. Super! Jammer alleen dat ik mijn fototoestel niet bij me had...
Tijdens een andere inventarisatie zagen we een vos, regelmatig zien we egeltjes, op de terugweg naar huis zag ik nog een uil overvliegen en af en toe zien we in- en uitvliegende gierzwaluwen. 's Avonds werken is zo gek nog niet!
Natuurlijk Afvragen
Jullie zien het vast al aankomen: ik wil graag weten wat jullie van het wilde zwijnen beleid in ons land vinden. Moet het beleid aangepast worden? Vind je het ook alleen maar vervelende beesten die je tuin omwoelen en gewassen vernielen en mogen ze van jou allemaal afgeschoten worden of zie je ze als onderdeel van onze Nederlandse natuur en hebben ze volgens jou het recht om overal rond te lopen? Of heb je ideeën waardoor mens en Wild zwijn vredig naast elkaar kunnen leven?
Bedankt voor het lezen en tot het volgende bericht!
Vivian
Geen opmerkingen:
Een reactie posten